Dilbert en de naamgeving van digitale bestanden.

De positie en rol die papier in het informatiebeheer een zeer lange tijd heeft gehad verdient een korte nadere beschouwing. Was het alleen maar omdat archief en archiefbescheiden tot zelfs in deze tijd geassocieerd worden met (oud) papier.

Op 15 november 2007 heb ik voor DIV-medewerkers in de Regio Nijmegen een presentatie gehouden over digitale archivering. In deze presentatie heb ik aandacht besteed aan de ontwikkelingen zoals de beleidsvisie Informatie op Orde, het advies Gewaardeerd verleden en standaarden. Ook heb ik suggesties gedaan ten aanzien van zaken die voor DIV nu van belang zijn.

Digitale archivering heb ik gedefinieerd als 'het integreren van de archieffunctie in de ICT'.

URL's

Het is

dat deel van het informatiebeheer waarmee conform wettelijke vereisten op aantoonbare manier gedurende de (wettelijke) bewaartermijnen vorm wordt gegeven aan

• de betrouwbaarheid, vindbaarheid en bruikbaarheid van informatie die een functie heeft in een proces, project of andere activiteit,
• het voortbestaan, beschikbaarheid en toegankelijkheid van die informatie en
• het vernietigen, vervangen of overdragen van die informatie.

De basis voor deze functie bij overheden ligt in de Archiefwet 1995.

Een metafoor voor vervanging

De reis

Formeel proces

Vernietigen is een onomkeerbaar proces, Het vernietigen van informatie conform de Archiefwet maakt het vernietigingsproces zowel voor de eigen organisatie als ook voor externen transparant. Op die manier is namelijk aantoonbaar welke informatie is vernietigd, wanneer die informatie is vernietigd, waarom de informatie is vernietigd en dat zij daarom terecht is vernietigd. Redenen waarom de wetgever hoge eisen stelt aan de grondslag, het instrument en de toepassing daarvan.

Steekproefsgewijze selectie dreigt in ons vakgebied gemeengoed te worden.

Tijdens de Algemene Ledenvergadering van de KVAN op 7 juni in Leeuwarden is de onderstaande Nederlandse vertaling van de Declaration on Archives van de ICA vastgesteld:

Niets nieuws

Het bijgevoegde PDF-bestand bevat, om een idee te geven, een overzicht van wat de afgelopen decennia aan programma's, projecten en dergelijke van vooral de rijksoverheid voorbij zijn gekomen die ook effecten hadden op andere overheden. Wat hier opvalt is dat van project naar project wordt gerend zonder dat het eigenlijke probleem (onderstroom) wordt geraakt laat staan opgelost.

Zoals het veel projecten betaamt valt het ook hier op dat de resultaten meestal niet structureel zijn is maar van voorbijgaande aard. Het inzetten van incidelntele middelen leidt ook vaak tot het motto ‘er is tijdelijk geld en dat moet op’.

Dit is een verhaal van 'er is niets nieuws onder de zon' van Prediker en 'die Ewige Wiederkehr'. Alle inhoudelijke en technische mogelijkheden zijn bekend en komen steeds (als waren zij nieuw) terug. Ook op dit terrein mankeert het eigen geheugen van de overheden in ernstige mate. 

Inleiding

De invoering van de Wet datalekken per 1-1-2016 heeft tot consequentie dat overheden nog zorgvuldiger met vernietiging van persoonsgegevens om moeten gaan dan ze mogelijkerwijs al deden (of niet). Bij overheden is in dat geval niet alleen rekening te houden met de Wet bescherming persoonsgegevens (WBP), maar ook met de Archiefwet 1995 (AW95). Beschrijft de eerste vooral wat wel en niet mag met persoonsgegevens, de laatste beschrijft in het geval van bewaring en vernietiging van informatie de toe te passen instrumenten, de verantwoordelijkheden en de manier van documenteren.

Aan de hand van stellingen wordt op deze pagina de relatie tussen het onderdeel datalekken van de WBP en de AW95 weergegeven. Beide vullen elkaar mooi aan.

Het verschil

Zowel archieven als documentaire verzamelingen bevatten verschillende soorten informatie die opgeslagen kan zijn op verschillende soorten gegevensdragers. Daarom kan het soort materiaal niet aangeven waar het om gaat.

Zeker in het geval van particuliere archieven kan een omgekeerde selectie plaatsvinden. In dat geval wordt alleen uitgezocht wat voor permanente bewaring in aanmerking komt. Wat overblijft kan na verloop van tijd worden vernietigd, bijvoorbeeld na het verstrijken van de fiscale termijn. Bij deze methode moet wel bekend zijn wat tot de kern van een archief behoort. Hieronder een poging.

De term