U bent hier

Rechtspraak - Het laatste nieuws over bestuursrecht

Digitaal procederen in belastingzaken: ‘kleine voorbereiding, meer tijdwinst en gemak’

7 maart 2024 - 12:00am

Sinds begin december 2023 procedeert het gemeentelijk belastingkantoor Twente digitaal via het webportaal Mijn Rechtspraak. Juristen Dirk Prook en Marit Boschman zijn er blij mee, zeker nu ze momenteel veel WOZ-beroepschriften te behandelen hebben. 'Het webportaal werkt eenvoudig, het bespaart tijd en je hebt altijd het meest actuele dossier binnen handbereik. Ons eigen werkproces hebben we nauwelijks hoeven aan te passen op deze digitale manier van procederen.'

Het gemeentelijk belastingkantoor (GB) Twente verzorgt voor 10 gemeenten het heffen en innen van gemeentelijke belastingen. Daarbij horen ook de beroepsprocedures als burgers het niet eens zijn met de besluiten op hun bezwaar. Toen Marit bijna een jaar geleden deze taak op zich nam, zag ze de stapels enveloppen met dubbel geprinte processtukken die naar de rechtbank en het gerechtshof gingen. 'Kan dat niet digitaal?' schrok ze. Zij en haar collega Dirk zijn dan ook blij verrast dat die digitale mogelijkheid er nu is. 'Dat bespaart veel tijd. Ook geeft het webportaal een goed overzicht van wat je hebt ingediend en wat er in het dossier zit. Dat scheelt weer een telefoontje naar de rechtbank om te checken of ze alles ontvangen hebben', legt Dirk uit.

Onderling afspraken maken

Een opleiding om met het webportaal te werken is volgens Dirk niet nodig. 'Het portaal werkt zo vanzelfsprekend. Dat kan niet fout gaan. Het is een digitale brievenbus en zo gebruiken we het ook naast ons eigen kantooradministratiesysteem.' Marit: Natuurlijk moet je vooraf wel iets regelen en met je eigen team werkafspraken maken. Daar hebben we in totaal misschien een halve dag aan besteed. Zo gebruiken we voor de notificaties 1 mailadres waar Dirk en ik allebei toegang toe hebben. Dan weet je zeker dat je alle berichten ziet.' Dirk: 'In plaats van de binnengekomen papieren stukken te scannen, hoeven we nu de stukken alleen te downloaden. Daarna slaan we ze op in ons eigen systeem en behandelen we ze verder zoals we gewend zijn. De weg terug is nog gemakkelijker: pdf-bestanden van verweerschriften en bijlagen slepen, uploaden en verzenden.'

Nu al veel gewonnen

De juristen vinden het webportaal voldoende functioneel. Marit: 'Natuurlijk zijn er wat dingen die makkelijker kunnen, maar dat zijn geen halszaken. Zo zou het handig zijn als je in 1 keer voor al je bijlagen kunt aangeven wat de documentsoort is, bijvoorbeeld: gedingstuk.' Dirk: 'Of dat je ook bij 'ontvangen berichten' meerdere ontvangen stukken kunt selecteren om in 1 keer te downloaden. Dat zou nog meer tijdswinst opleveren. Maar voor nu hebben we ook al veel gewonnen.'

Digitale Toegang

Digitaal procederen in belastingzaken is onderdeel van Digitale Toegang van de Rechtspraak. Hiermee realiseert de Rechtspraak eenvoudige digitale toegang voor alle rechtzoekenden en hun procesvertegenwoordigers in de rechtsgebieden civiel recht en bestuursrecht. Digitaal procederen is vooralsnog vrijwillig, maar wordt op enig moment verplicht voor juridische professionals.

Categorieën: Rechten

‘Blijf altijd investeren in de rechtsstaat’

11 januari 2024 - 12:00am
Voorzitter Raad voor de rechtspraak pleit nauwere samenwerking tussen instituties en organisaties die de rechtsstaat gezamenlijk vormgeven

‘De rechtsstaat is niet opeens minder nodig als het economisch minder goed gaat.’ Dit stelt Henk Naves, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak, vandaag in zijn nieuwjaarstoespraak. Het is volgens Naves noodzakelijk dat de instituties die de kern vormen van de democratische rechtsstaat een robuuste en stabiele begroting hebben én houden. Daarnaast zijn extra investeringen nodig om de toegang tot het recht te vergroten en versterken, maar ook om ervoor te zorgen dat mensen zich beter gehoord voelen.

Financiële stabiliteit is voor de Rechtspraak een vereiste om door te kunnen gaan met ontwikkelingen die een lange adem vergen, zoals ontwikkelingen op het gebied van innovatie en digitalisering. Maar bijvoorbeeld ook voor het opzetten van nieuwe vormen van rechtspraak, zoals de wijkrechtspraak die in steeds meer steden wordt geïntroduceerd. 

Lange termijn

Naves doet zijn oproep in een tijd waarin er grote maatschappelijke discussie is over thema’s als bestaanszekerheid, wonen, klimaat en immigratie. Tegelijkertijd is er ook sprake een afkoelende economie. Naves: ‘De roep om oplossingen klinkt hard (…). Maar we weten ook dat het vinden van oplossingen complex en kostbaar is.’ Hij waarschuwt om winst op korte termijn te verkiezen boven investeringen waarvan het effect vaak pas later zichtbaar is, zoals in de rechtsstaat.

Extra investeringen

Naast een robuuste financiering pleit de voorzitter van de Raad ook voor noodzakelijke, extra investeringen om de rechtsstaat de verbeteren. Bijvoorbeeld om de aanbevelingen uit het reflectierapport van familie- en jeugdrechters in praktijk te brengen en om de torenhoge werkdruk binnen de Rechtspraak aan te pakken. Het zijn volgens Naves investeringen die er uiteindelijk toe leiden dat mensen zich beter gehoord voelen en waardoor de toegang tot de rechter wordt vergroot. Naves: 'Hetzelfde geldt voor ons pleidooi om de al ingezette daling van de griffiekosten voort te zetten en zorg te dragen voor adequate rechtsbijstand voor mensen die het niet breed hebben. Zodat je portemonnee niet bepaalt hoeveel recht je hebt op rechtvaardigheid.'

Samenwerking

In zijn toespraak hield Henk Naves ook een warm pleidooi voor nauwere samenwerking tussen instituties en organisaties die de rechtsstaat gezamenlijk vormgeven. Het gaat om samenwerking die verder gaat dan tot nu toe meestal gebruikelijk is binnen de trias politica en individuele organisatiebelangen overstijgt, zonder daarbij de onpartijdige en onafhankelijke rol van de Rechtspraak uit het oog te verliezen. Iets wat volgens Naves in de praktijk al dagelijks gebeurt. Bijvoorbeeld bij de eerder genoemde wijkrechtspraak, maar ook bij de inzet van schuldenfunctionarissen die in rechtbanken mensen met problematische schulden in contact brengen met de schuldhulpverlening van hun gemeente. Naves: 'Het zijn voorbeelden waarbij we gebruikmaken van het beste dat ieder van ons kan geven aan de samenleving.'

Volledige nieuwjaarstoespraak Henk Naves

Categorieën: Rechten

Op de rol: ‘We zitten nu in een caravan, maar die is veel te klein’

30 november 2023 - 12:00am
Verslag van een rechtszitting

Kevin* is geboren en getogen op het Brabantse woonwagenkamp. Hij woont sinds 2004 in een woonwagen op nummer 39A. Inmiddels met vrouw en 2 (kleine) kinderen. Vader woont op 39. De rest van de familie woont verspreid over het kamp. Kevin vroeg in 2004 om een bouwvergunning voor 39A, maar die heeft het college van burgemeester en wethouders nooit gegeven. In de zomer van 2018 valt de politie Kevins woonwagen binnen en vindt daar 5 kilo henneptoppen. De woonwagen gaat een paar maanden op slot.

De gemeente heeft Kevin nu in de smiezen en eist dat hij zijn woonwagen weghaalt van 39A. De woonwagen staat niet alleen illegaal op een groenstrook, maar ook te dicht bij een gasleiding. En de nok is te hoog. Kevin wendt zich tot de rechter in Den Bosch, bij wie hij nul op het rekest krijgt. Hij laat het er niet bij zitten en stapt naar de Raad van State. Want had een medewerker van de gemeente hem in 2010 niet verteld dat hij kon blijven wonen op 39A? De Raad van State ziet daarvoor geen enkele aanwijzing en geeft Kevin dit voorjaar ook ongelijk. De woonwagen moet weg van 39A. De elektriciteit wordt afgesloten.

Bibob

Kevin weet het goed gemaakt: hij verhuist de woonwagen gewoon naar nummer 41. Die plek is toch van hem. De gemeente laat Kevin daarop langs de lat van de Bibob (Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur) leggen, en daar komt hij niet goed vanaf. Er is ‘ernstig gevaar dat de aangevraagde omgevingsvergunning mede zal worden gebruikt om strafbare feiten te plegen.’ Heeft vast te maken met zijn wietverleden. Kevin krijgt daarom geen ook omgevingsvergunning voor 41. ‘We kunnen nu nergens meer naartoe’, zegt Kevin tegen de Bossche voorzieningenrechter Maarten Verhoeven. Kevin is tegen de beslissing van het college van burgemeester en wethouders in bezwaar gegaan bij de beroepscommissie van de gemeente, maar in de tussentijd wil hij met zijn woonwagen wel van 39A naar kunnen 41 verhuizen. Het is aan de rechter.

Caravan

'We zitten nu in een caravan op 41, maar die is veel te klein voor ons', zegt Kevin tegen voorzieningenrechter Verhoeven. De caravan is 19 vierkante meter groot, de woonwagen 104 vierkante meter. Voordeel is wel dat hij op nummer 41 water en elektriciteit heeft. 'Hebt u ook naar andere woonruimte gezocht, want het zal geen pretje zijn geweest, al die maanden in een caravan', vraagt rechter Verhoeven. Dat heeft Kevin niet. Zijn advocate Amber Schollaardt: 'De band met het woonwagenkamp is heel sterk. Hij is er geboren, de kinderen zijn er geboren. Mijn cliënt wil nergens anders naartoe.' Reden waarom het aanbod van de gemeente om te helpen bij het vinden van woonruimte buiten het kamp op niets uitliep, voegt gemeenteadvocaat Pommer eraan toe. 'Wat gebeurt er eigenlijk met de woonwagen als er bestuursdwang wordt uitgeoefend (juridische taal voor de daad bij het woord voegen, red.)? Wordt de wagen dan gesloopt, of ergens gestald?', wil de rechter weten. Gemeenteadvocaat Frank Pommer: 'Mijnheer kan de woonwagen zelf verwijderen. Als dat niet gebeurt, dan doet de gemeente dat. Hij moet er dan wel rekening mee houden dat de woonwagen uit elkaar wordt gehaald en wellicht wordt vernietigd.' 

Marchanderen

Verwijderen of vernietigen, daar heeft Kevin nog niet over nagedacht. 'U wilt hem alleen maar op 41 hebben', concludeert de rechter. Kevin: 'Eigenlijk wel.' De hoorzitting bij de bezwaarschriftencommissie over de (afgewezen) verhuizing naar nummer 41 is half december. Voor de gemeente is het zo klaar als een klontje: na de uitspraak van de Raad van State in maart van dit jaar had de woonwagen allang weg moeten zijn van 39A. Gemeenteadvocaat Frank Pommer: 'Nu moet er duidelijkheid komen.' Op 1 december moet het gebeurd zijn. Want: 'Je kunt niet eindeloos marchanderen met een onherroepelijke uitspraak. Als je dat wel doet, zet je de bijl aan de wortels van de rechtsstaat.'

Beroep

Kevins bezwaarprocedure bij de gemeente kan nog heel lang duren (hoorcommissie, beslissing op bezwaar ergens voor de lente, vervolgens beroepsschrift, verweerschrift), constateert rechter Verhoeven. En welke waarde heeft zo'n bezwaarprocedure dan nog? De rechter: 'Als we het op de reguliere manier doen, ben je anderhalf jaar verder. U kunt ook besluiten om rechtstreeks in beroep te gaan bij ons. Als de gemeente daarmee instemt, dan zouden wij het beroep met spoed in januari of februari kunnen behandelen. Als u daarmee instemt, dan hebben het hier vandaag alleen nog over de vraag hoe we tot die tijd met elkaar omgaan.' Gemeenteadvocaat Frank Pommer weet het nog beter gemaakt: 'Waarom leggen we de zaak vandáág niet inhoudelijk aan u voor?' Dat ziet rechter Verhoeven niet zitten. 'Deze zaak leent zich voor een behandeling door 3 rechters.'

Lachertje

Kevin heeft er wel oren naar om de hele procedure bij de rechtbank af te handelen. 'Zolang de woonwagen kan blijven staan op 39A', voegt advocate Amber Schollaardt eraan toe. De rechter: 'En dat uw cliënt in de caravan op 41 kan blijven, neem ik aan. We zouden de zaak dan bevriezen tot de behandeling door de meervoudige kamer.' De gemeente wil best instemmen met een rechtstreeks beroep bij de rechtbank, maar 'de woonwagen moet wel weg van 39A', vindt de gemeenteadvocaat. 'Handhaving wordt een lachertje als de gemeente zou zeggen: laat die woonwagen maar staan. De Raad van State heeft de gemeente volledig gelijk gegeven, en dan zouden wij die illegale situatie gaan faciliteren. Je bent dan als overheid, en ook een beetje als rechter, volstrekt ongeloofwaardig. Je moet je dan echt afvragen hoever de competentie van een enkelvoudige voorzieningenrechter mag reiken.' 'Daar zal ik een nachtje over moeten nadenken', reageert rechter Verhoeven.

Tillen

Kevin weet 1 ding zeker: de woonwagen kan niet over de weg vervoerd worden. ‘Daar is hij veel te groot voor. We kunnen hem alleen maar met een hijskraan naar een andere plek op het kamp tillen.’ Voorzieningenrechter Verhoeven: ‘Vat ik het zo goed samen: u wilt dat de caravan op 39A blijft staan en in de caravan kunt blijven op 41 tot de rechtbank het beroep behandelt, en dan maar hopen dat u de woonwagen kunt optillen en op 41 kunt zetten, en de gemeente zegt: we willen helpen om te onderzoeken waar de woonwagen naartoe kan, maar de woonwagen moet wel weg van 39A. Doet u het niet, dan doen wij het.’ Zo heeft de rechter het goed samengevat. ‘Ik ga een ordemaatregel nemen. Dat houdt in: er komt een zitting aan, en tot die tijd moet dit gebeuren om ervoor te zorgen dat het niet in de soep loopt.’

Uitspraak

Om ervoor dat de boel op het woonwagenkamp niet in de soep loopt, besluit voorzieningenrechter Verhoeven een week later dat Kevin de woonwagen tot en met de uitspraak van de rechtbank naar nummer 41 kan verplaatsen. 'Alsof hem een vergunning is verleend.' De rechter gaat ervan uit dat de rechtbank waarschijnlijk half februari al uitspraak zal doen. 'De ordemaatregel werkt dus maar gedurende een korte periode.' De woonwagen moet, na de uitspraak van de Raad van State, hoe dan ook weg van nummer 39A, bevestigt de rechter. Kevin draait op voor de kosten van de verplaatsing of demontage. Hij geeft Kevin ook een waarschuwing: 'Als op nummer 41 een misdrijf of overtreding van de Opiumwet wordt gepleegd of een ander misdrijf, dan vervalt de voorlopige voorziening automatisch.' Ook als de rechtbank in februari in het nadeel van Kevin beslist, loopt de ordemaatregel af. Dan staat de woonwagen illegaal op nummer 41.

* Dit is niet zijn echte naam.

Lees hier meer 'Op de Rol'-verhalen.

Categorieën: Rechten

Digitaal procederen in alle belastingzaken binnenkort mogelijk

2 november 2023 - 12:00am

Burgers, organisaties en juridische professionals (zoals advocaten en belastingadviseurs) kunnen vanaf 4 december digitaal procederen in alle belastingzaken bij alle rechtbanken en gerechtshoven. Het was al langer mogelijk om digitaal te procederen in beroep en hoger beroep rijksbelastingzaken en in hoger beroep lokale belastingzaken. Daar komen nu de lokale belastingzaken in beroep bij, waardoor in alle belastingzaken nu digitaal geprocedeerd kan worden. 

Digitaal procederen biedt een snelle en meer eenvoudige toegang tot de Rechtspraak. Via het webportaal 'Mijn Rechtspraak' heeft u altijd een actueel overzicht van ingediende zaken en bijbehorende berichten.

​Toegang via webportaal 'Mijn Rechtspraak'

Via het beveiligde webportaal 'Mijn Rechtspraak' is digitaal procederen mogelijk in alle belastingzaken. Procespartijen en -vertegenwoordigers loggen in via 'Mijn Rechtspraak' met DigiD (voor burgers); eHerkenning (voor organisaties, belastingadviseurs en andere juridische professionals) of met de Advocatenpas (voor advocaten). Via inloggen digitale diensten Rechtspraak kunt u meer informatie lezen over de mogelijkheden om toegang te krijgen tot de digitale diensten van de Rechtspraak.

Project Digitale Toegang

Digitaal procederen in belastingzaken is onderdeel van digitalisering binnen de Rechtspraak. De Rechtspraak realiseert de komende jaren eenvoudige digitale toegang voor alle rechtzoekenden en hun procesvertegenwoordigers in de rechtsgebieden civiel recht en bestuursrecht. Digitaal procederen is vooralsnog vrijwillig, maar wordt op enig moment verplicht voor juridische professionals.

Categorieën: Rechten

‘Omgaan met bedreigingen is helaas onderdeel van ons werk geworden’

30 oktober 2023 - 12:00am
Rechtspraak zet alles op alles om risico’s te beperken én recht te blijven spreken

Tientallen rechters en officieren van justitie zijn zich de afgelopen jaren onveiliger gaan voelen voor dreiging uit het criminele milieu. Dit melden onderzoeksplatform Investico en weekblad De Groene Amsterdammer op basis van een peiling onder leden van de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak, de vakbond voor rechters en officieren van justitie. In een reactie zegt Henk Naves, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak, dat de uitkomst hem niet verrast. ‘Maar dat maakt het niet minder confronterend. Omgaan met bedreigingen is helaas onderdeel van ons werk geworden. We zetten alles op alles om risico’s te beperken, onze mensen te ondersteunen én recht te blijven spreken.’

Henk Naves en Julia Mendlik

Julia Mendlik, voorzitter van de presidentenvergadering en president van de rechtbank Rotterdam, beaamt deze boodschap. 'Over lopende veiligheidsmaatregelen kunnen we geen details bekend maken. Maar helaas zijn ze in sommige gevallen nodig en zeer ingrijpend voor de collega's om wie het gaat, en soms zelfs voor hun naasten.' Het draait niet alleen om het beschermen van personen, stelt Mendlik. 'We moeten er met elkaar voor zorgen dat rechters hun werk kunnen blijven doen en dat daarmee de rechtsstaat kan blijven functioneren.'

Categorieën: Rechten

‘Goed om te zien dat kabinet blijft investeren in rechtsstaat’

19 september 2023 - 1:00am

‘Het is goed om te zien dat het kabinet blijft investeren in een sterke democratische rechtsstaat.’ Dit zegt Henk Naves, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak, in reactie op de vandaag gepubliceerde Prinsjesdagstukken (rijksoverheid.nl). Financiële stabiliteit helpt volgens Naves om door te gaan met ontwikkelingen die een lange adem vergen. ‘Zo kunnen we extra rechters blijven opleiden, nodig om tijdige rechtspraak te leveren en de werkdruk te verlagen. Maar het stelt ons ook in staat om meer wijkrechtspraak op te zetten en verder te gaan met ontwikkelingen op het gebied van innovatie en digitalisering.’

Stabiliteit

‘Alleen met een robuuste en stabiele begroting kunnen we blijven doen wat de samenleving van ons vraagt: het leveren van hoogwaardige rechtspraak. We spreken de verwachting uit dat ook het volgende kabinet ziet dat het noodzakelijk is om op structurele wijze de rechtsstaat te versterken.’ Met het vorig jaar gesloten prijsakkoord tussen de Raad en de minister voor Rechtsbescherming werd na jaren van bezuinigen eindelijk weer geïnvesteerd in de Rechtspraak. Naves: ‘Het lost niet al onze problemen in een klap op, maar stut wel het fundament.’

Griffierechten

Maar het draait volgens de voorzitter van de Raad niet om investering in de Rechtspraak alleen. ‘Het gaat bijvoorbeeld ook om een adequate rechtsbijstand, zodat de rechtsbescherming van burgers verbetert. Maar wij zijn er ook groot voorstander van dat de individuele rechter de mogelijkheid krijgt te toetsen aan onze Grondwet. Het is daarom goed te zien dat het kabinet het voornemen heeft om eind 2023 een voorstel in te dienen over constitutionele toetsing.’ 

Ook is het volgens hem belangrijk oog te hebben voor de financiële drempels die mensen ervaren als zij hun recht willen halen. Naves: ‘De toegang tot de rechter is een grondrecht. Maar een rechtszaak voeren kost geld, en niet iedereen kan dat betalen. Het is daarom goed om te zien dat het kabinet griffierechten gaat verlagen, maar in het regeerakkoord was sprake van een veel grotere verlaging dan nu wordt voorgesteld. Dat is een terugtrekkende beweging die mij zorgen baart. Ik hoop, en verwacht, dat een volgend kabinet deze handschoen weer oppakt.’

No cure, no pay

Henk Naves is daarnaast positief over de aangekondigde maatregelen om de belastingrechtspraak te ontlasten. Door de grote hoeveelheden zogenoemde no cure, no pay-zaken loopt de belastingrechtspraak vast

Categorieën: Rechten

Verbod en ontbinding politieke partijen moet worden getoetst door meerdere instanties

28 augustus 2023 - 1:00am
Huidig wetsvoorstel met alleen toetsing in één instantie biedt onvoldoende rechtsbescherming, aldus de Raad voor de rechtspraakDe Raad voor de rechtspraak vindt het verbieden en ontbinden van een politieke partij zo ingrijpend dat niet volstaan kan worden met toetsing door slechts één instantie. Dit biedt een politieke partij onvoldoende rechtsbescherming, stelt de Raad in een vandaag gepubliceerd wetgevingsadvies over de ‘Wet op de politieke partijen’. Het deel van de wet dat gaat over het verbod en ontbinding van politieke partijen vraagt om een grondiger debat, zo adviseert de Raad.

In het wetsvoorstel ‘Wet op de politieke partijen’ staan verschillende regels over de financiering van politieke partijen en over het mogelijk verbieden en ontbinden van een politieke partij via een procedure bij de Hoge Raad. Dit kan bijvoorbeeld als een partij een ernstige bedreiging vormt voor een of meer grondbeginselen van de democratische rechtsstaat. Ook zou volgens het wetsvoorstel een nieuwe autoriteit in het leven geroepen moeten worden die toezicht gaat houden op het naleven van de regels en verantwoordelijk is voor het uitkeren van de subsidies aan deze partijen. De strafrechter wordt in de wet bevoegd gemaakt om subsidie te ontzeggen als tijdelijke bijkomende straf.

Beoordeling door meerdere instanties nodig

De minister van Binnenlandse Zaken kiest er in dit wetsvoorstel voor om een mogelijk verbod van een politieke partij door één enkele instantie te laten beoordelen, namelijk de Hoge Raad. Dit om zo snel mogelijk uitsluitsel te krijgen over een partijverbod. De Raad voor de rechtspraak vindt dat het voor een zo zwaarwegende en maatschappelijk ingrijpende zaak als het verbieden van een politieke partij, niet voldoende is deze maar door één instantie te laten beoordelen. Toetsing door slechts één instantie biedt minder rechtsbescherming dan bij een beoordeling in meerdere rechtelijke instanties. Een mogelijkheid tot hoger beroep zou daarom zeer gewenst zijn.

Te algemene en vage gronden partijverbod

Dat heeft er zeker ook mee te maken dat in dit wetsvoorstel de gronden voor een partijverbod tamelijk algemeen en vaag zijn geformuleerd. Dit kan volgens de Raad tot interpretatieverschillen van de wet leiden en tot discussie over wat iets nu wel of niet precies betekent. Voor het functioneren van een democratische rechtsstaat vergt een dusdanig belangrijk onderwerp als een verbod of ontbinding van een politieke partij een grondiger debat.

Ontzegging van subsidie door de strafrechter

Een ander kritiekpunt van de Raad op het wetsvoorstel is dat de bevoegdheid tot ontzegging van subsidie bij de strafrechter wordt neergelegd, zonder dat duidelijk is wanneer dat een passende straf is. Het ontzeggen van subsidie kan feitelijk het einde van een partij betekenen. De Raad kan zich omstandigheden voorstellen waarin dit veel spanning tussen politiek en rechtspraak oplevert. In de Memorie van Toelichting op de wet komt dit spanningsveld onvoldoende tot uiting. Verder vraagt de Raad zich af of niet beter gekozen kan worden voor het ontzeggen van de subsidie door de nieuw op te richten Autoriteit, die ook bevoegd is tot het verlenen van de subsidie.

Categorieën: Rechten

Geen pauzeknop in concentratie kinderhartcentra

21 juli 2023 - 1:00am

De universitaire ziekenhuizen van Utrecht, Leiden en Amsterdam moeten meewerken aan de concentratie van kinderhartcentra. Dit heeft de voorzieningenrechter van de rechtbank Midden-Nederland beslist in een spoedprocedure die was gestart door de kinderhartcentra uit de drie steden. 

Transitieperiode

In april 2023 hakte de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport de knoop door over de concentratie van (complexe) operaties bij kinderen en volwassenen met (aangeboren) hartafwijkingen. Vanaf oktober 2025 mogen dit soort operaties alleen nog in de universitaire medische centra (umc’s) van Rotterdam en Groningen plaatsvinden. UMC Utrecht en de samenwerking tussen de umc’s van Leiden en Amsterdam raken hun bevoegdheid kwijt en moeten zich in de komende jaren hierop voorbereiden.

Beroep

De drie ziekenhuizen zijn het niet eens met het besluit van de minister en hebben beroep ingesteld bij de rechtbank. Daar buigt een meervoudige kamer van drie bestuursrechters zich over in november van dit jaar. In afwachting daarvan hebben de umc’s gevraagd om een spoedmaatregel in de vorm van een ‘pauzeknop’. Zij vragen de voorzieningenrechter om de voorbereidingen voor de concentratie te mogen pauzeren, om te voorkomen dat er nu stappen worden gezet die niet meer terug te draaien zijn. 

Onrust

De door de minister genomen besluiten hebben tot veel onrust onder personeel en patiënten geleid. De ziekenhuizen wijzen op het risico dat gespecialiseerd zorgpersoneel vertrekt en de patiëntenstroom verandert. Daar is nu echter nog geen sprake van. Hoewel de voorzieningenrechter inziet hoe groot de impact van het besluit is, komt hij tot de conclusie dat het pauzeren van de voorbereidende werkzaamheden de ontstane onrust niet zou wegnemen. De onzekerheid is dan namelijk niet van tafel. 

Kostbare tijd

Het is voor de umc’s moeilijk om vanuit de overtuiging dat de besluiten onrechtmatig zijn toch het gesprek aan te gaan over de transitie, zo ziet ook de voorzieningenrechter. De minister stemde ermee in dat de umc’s wachten met voorbereidingen die grote investeringen vragen. De andere voorgeschreven verbeteringen voor de zorgkwaliteit moeten nu wel starten, waaronder de gesprekken met de door de minister ingestelde begeleidingscommissie. Ook als de umc’s in de latere rechtszaak gelijk krijgen, zijn deze geplande gesprekken niet voor niets geweest. Die gaan immers over de algehele kwaliteit van deze zorg, er zal daarom geen kostbare tijd verloren gaan.

Categorieën: Rechten

DDoS-aanval op rechtspraak.nl

4 mei 2023 - 1:00am
Site slecht of niet bereikbaar

De Rechtspraak heeft sinds donderdagochtend 4 mei te maken met een DDoS-aanval op rechtspraak.nl. Het gevolg is dat het openbare deel van de website slecht of niet bereikbaar is. De verschillende registers en de mijn omgeving, waarvoor ingelogd moet worden, zijn wel bereikbaar via een directe link (zie onder). De aanval heeft geen impact op de behandeling van rechtszaken, die gaan gewoon door. De Rechtspraak doet aangifte.

Bij een DDoS-aanval (distributed denial of service-aanval) wordt een grote hoeveelheid verkeer op een server afgestuurd, in dit geval bij de server waarop het openbare deel van rechtspraak.nl draait. Omdat de server dat niet kan verwerken, loopt de website vast. Het is onbekend wie achter de aanval zit.

De ervaring leert dat een aanval vaak een of meerdere dagen kan duren, via Twitter  en LinkedIn zullen we updates blijven delen.

Directe linksPortalen: https://mijn.rechtspraak.nlFormulieren: https://formulieren.rechtspraak.nlCentraal Insolventie Register (CIR): http://insolventies.rechtspraak.nl/Centraal Curatele en Bewind Register (CCBR): https://ccbr.rechtspraak.nl/#!/zoeken/Verwijsindex Huwelijksgoederenregister (HGR): https://hgr.rechtspraak.nl/#!/Landelijke Advocaten Tabel (LAT): http://lat.rechtspraak.minjus.nl/Raadpleegapplicatie Centraal Gezagsregister (CGR) Advocatuur: https://gezagsregister.rechtspraak.nl/
Categorieën: Rechten

Bijeenkomst Aansluitpunt Rechtspraak voor het project Digitale Toegang

2 mei 2023 - 1:00am

Op 17 mei organiseert de Rechtspraak een (digitale) bijeenkomst voor softwareleveranciers en IT-afdelingen van advocatenkantoren over het Aansluitpunt Rechtspraak. Tijdens de sessie krijgt u meer informatie over de specificaties die nodig zijn voor het Aansluitpunt Rechtspraak en welke vervolgstappen we gaan zetten.

Het project Digitale Toegang maakt digitaal procederen binnen het civiel recht en bestuursrecht mogelijk. Digitaal procederen is en wordt in steeds meer zaakstromen binnen deze rechtsgebieden mogelijk. Naast het webportaal ‘Mijn Rechtspraak’ wordt ook een systeemkoppeling beschikbaar gesteld voor onder andere advocatenkantoren. Met deze koppeling wordt het eenvoudiger om digitaal te procederen omdat alle relevante stukken direct in uw eigen werkomgeving beschikbaar komen.

Tijdens de sessie

U krijgt tijdens de sessie meer informatie over de specificaties en opzet van het Aansluitpunt Rechtspraak. Ook krijgt u informatie over de zaakstromen waarbij digitaal procederen op dit moment al mogelijk is. Dat is nu alleen nog mogelijk via webportaal ‘Mijn Rechtspraak’ maar wordt op termijn ook mogelijk via een systeemkoppeling van het Aansluitpunt Rechtspraak. We bespreken de vervolgstappen en hoe u kunt aansluiten op het Aansluitpunt Rechtspraak.

Aanmelden en vragen De sessie is van 14:00 uur tot 16.00 en wordt georganiseerd op de Uniceflaan 1 in Utrecht. Het is ook mogelijk online deel te nemen. Heeft u interesse om de sessie bij te wonen? Laat het hier weten. Graag met een vermelding of u fysiek of digitaal deelneemt aan de sessie. Na uw aanmelding ontvangt u een bevestiging en meer informatie over de sessie. Heeft u vragen over de sessie, of over het Aansluitpunt Rechtspraak? Dan kunt u die hier stellen.
Categorieën: Rechten

Tijd en papier besparen in hoger beroep rijksbelastingen met webportaal Mijn Rechtspraak

5 april 2023 - 1:00am

‘Heel prettig dat je geen pakken papier meer in een envelop hoeft te stoppen. Of dat je moet afwachten of je post wel bij het hof aankomt.’ Belastingadviseur mr. Collij is tevreden met het beveiligde webportaal Mijn Rechtspraak waarmee hij digitaal procedeert in hoger beroep rijksbelastingen. 

Sinds 30 januari 2023 kunnen burgers en juridisch professionals, zoals belastingadviseurs en advocaten, bij alle gerechtshoven digitaal procederen in rijksbelastingzaken. Dat zijn zaken waarbij de Belastingdienst de andere partij is. Deze gaan bijvoorbeeld over inkomstenbelasting, erfbelasting of motorrijtuigenbelasting. De Belastingdienst procedeert in alle lopende en nieuwe rijksbelastingzaken digitaal. Inmiddels doen 165 burgers en juridisch professionals digitaal mee via Mijn Rechtspraak en behandelen de hoven 30% van de zaken volledig digitaal. 

'Kan het collega's aanraden'

Ook belastingadviseur drs. Van der Jagt koos zodra het kon voor digitaal procederen. 'In overleg met hof Den Bosch worden mijn lopende zaken verder digitaal behandeld. Dat werkt veel efficiënter. Je bespaart tijd en geld voor een koerier of de post. Met eHerkenning kan ik overal inloggen op het webportaal en zie ik al mijn zaken. Het is prettig dat ook mijn secretaresse via eHerkenning toegang heeft tot de dossiers. Dat is van belang als ik afwezig ben door bijvoorbeeld ziekte of vakantie. Het webportaal is overzichtelijk en het werkt snel en intuïtief. Ik kan het collega's zeker aanraden.' 

De Rechtspraak ondersteunt met een video en werkinstructies burgers en professionele partijen bij digitaal procederen. Ook kunnen zij met vragen over Mijn Rechtspraak terecht bij het Rechtspraak Servicecentrum. Collij: 'Een werkinstructie heb ik zelf niet nodig gehad. Het webportaal wijst zich vanzelf. Wat ook handig is, is dat je het verweerschrift of de aanvullende stukken in het digitaal dossier ziet staan. Zo ben je zekerder dat het hof je stukken heeft ontvangen dan via de post.'

Digitaal beroep rijksbelastingen volgt dit jaar

Momenteel beproeven burgers en juridisch professionals digitaal beroep in rijksbelastingzaken bij de rechtbank Noord-Nederland. Als dat goed verloopt, dan kunnen de procespartijen later dit jaar ook bij andere rechtbanken digitaal procederen in deze zaken. 'Graag', zegt drs. Van der Jagt. 'Handig om van eerste aanleg tot en met de Hoge Raad volledig digitaal te kunnen werken in rijksbelastingzaken.'

Project Digitale Toegang

Digitaal procederen in rijksbelastingzaken is onderdeel van het project Digitale Toegang van de Rechtspraak. Met dit project realiseert de Rechtspraak de komende jaren eenvoudige digitale toegang voor alle rechtzoekenden en hun procesvertegenwoordigers in de rechtsgebieden bestuursrecht en civiel recht. Digitaal procederen is nu nog vrijwillig, maar wordt op enig moment verplicht voor juridisch professionals.

Categorieën: Rechten

In beroep over een rijksbelastingzaak bij de rechtbank Noord-Nederland? Dat kan nu digitaal

13 februari 2023 - 12:00am

Vanaf 13 februari kunt u op een eenvoudige manier digitaal procederen in een rijksbelastingzaak bij de rechtbank Noord-Nederland. Digitaal procederen is snel, laagdrempelig en overzichtelijk en kost minder papier. Procespartijen hebben altijd een actueel overzicht van ingediende zaken en het bijbehorende berichtenverkeer in een digitaal zaakdossier. Dat kan men op ieder gewenst moment inzien.

Pilot

De rechtbank Noord-Nederland is de eerste rechtbank waar het digitaal indienen van een rijksbelastingszaak voortaan mogelijk is. Deze pilot heeft als doel de digitale toegang bij de rechtbank te beproeven en waar nodig te verbeteren. Bij een succesvolle pilot gaan de andere rechtbanken later dit jaar ook starten met digitale toegang. Rechtzoekenden kunnen dan in eerste en tweede aanleg digitaal procederen in rijksbelastingzaken.

Hoe kan ik digitaal procederen?

Het indienen van een beroep kan eenvoudig via het webportaal van de Rechtspraak: Mijn Rechtspraak. Wilt u meer lezen over digitaal procederen of handige werkinstructies lezen waarin het digitaal indienen stap voor stap staat uitgelegd? Deze informatie vindt u op rechtspraak.nl:


Project Digitale Toegang

Digitaal procederen in rijksbelastingzaken bij de rechtbank Noord-Nederland is onderdeel van het project Digitale Toegang van de Rechtspraak. Met dit project realiseert de Rechtspraak de komende jaren eenvoudige digitale toegang voor alle rechtzoekenden en hun procesvertegenwoordigers in de rechtsgebieden civiel recht en bestuursrecht. Digitaal procederen is vooralsnog vrijwillig, maar wordt op enig moment verplicht voor procespartijen zoals rechtspersonen en juridische professionals.

Categorieën: Rechten

‘Zittingszaal niet de plek om maatschappelijk debat te beslechten’

16 januari 2023 - 12:00am
Voorzitter van de Raad voor de rechtspraak benadrukt collectieve verantwoordelijkheid voor democratische rechtsstaat

‘De gang naar de rechter lijkt soms geen middel meer om recht te halen, maar een poging om de eigen mening tot norm te maken.’ Dit stelt Henk Naves, voorzitter van de Raad voor de rechtspraak in zijn nieuwjaarsrede. Naves ziet de verharding en polarisatie van de samenleving ook in de zittingszalen terug. ‘Niet zelden gaat het dan om het uitvechten van wat in de kern een maatschappelijke discussie is.’

De voorzitter van de Raad denkt dat rechtspraak niet moet worden ingezet als vervanging van het maatschappelijk debat. Naves: ‘Samenleven werkt alleen als we luisteren naar de ander en oog hebben voor elkaars belangen. Als matiging van de eigen opstelling een optie is.’ Hij verwijst daarbij naar een onderzoek van het Verweij Jonkers Instituut (verwey-jonker.nl) waaruit blijkt dat een grote groep mensen bereid is de regels van de democratische rechtsstaat terzijde te schuiven als dat beter uitkomt. ‘Een gedeelde verantwoordelijkheid in een samenleving vraagt van iedereen om grondrechten van anderen te respecteren, ook als zij niet jouw mening verkondigen of jouw belang in de weg zitten.’

Sterke schouders

Hoewel iedereen een bijdrage moet leveren als het gaat om de rechtsstaat, rust op de ‘sterke schouders’ van instituties als de Rechtspraak volgens Naves wel extra verantwoordelijkheid. Zij moeten het goede voorbeeld tonen, maar ook – door te reflecteren op het eigen handelen – waar mogelijk verbeteren. ‘Rechtspraak moet een rots in de branding zijn’, zegt Naves. ‘De gedachte terug te kunnen vallen op rechters die zonder aanziens des persoon zullen beslissen, geeft mensen houvast en vertrouwen. En dat lijkt mij welkom in tijden als deze.’

Vastlopende overheid

Maar de rechter kan deze belangrijke rol alleen vervullen als zijn uitspraken worden gerespecteerd en uitgevoerd. ‘Hoewel bij verreweg het grootste deel van de rechtszaken dit fundamentele uitgangspunt wordt geëerbiedigd, gaat het met name bij rechtszaken tegen de overheid steeds vaker mis,’ stelt Naves. Overheidsinstantie besluiten, vaak gedwongen door bijvoorbeeld een tekort aan personeel, steeds vaker dwangsommen gewoon te betalen in plaats van de onrechtmatige situatie te verhelpen. Dit is bijvoorbeeld te zien bij vreemdelingenzaken, de Wet Open overheid, en de afhandeling van de toeslagenaffaire. ‘Het is de handdoek in de ring van een overheid die dreigt vast te lopen. En het gaat niet alleen om dwangsommen. Het gaat ook over de problemen in de jeugdzorg, waarover rechters al vaak alarm sloegen. Of om de moeizaam lopende hersteloperaties rondom de toeslagenaffaire of de gaswinning in Groningen.’

Sepots

Naves steekt daarbij nadrukkelijk ook de hand in eigen boezem, want ook de Rechtspraak kampt met problemen. Hij verwijst daarbij onder meer naar het seponeren van strafzaken door gebrek aan zittingscapaciteit. ‘Zoals ons rechtssysteem uitgaat van het uitvoeren van een rechterlijke uitspraak, gaat het er ook vanuit dat iedereen naar de rechter kan stappen en dat een zaak niet wordt geseponeerd door externe omstandigheden.’

Collectief

Een vastlopende overheid is volgens Naves niet alleen voor direct betrokkenen een bron van onrecht en machteloosheid. Ook het collectieve vertrouwen in de overheid wordt daardoor geschaad. Het vertrouwen in rechters en rechtspraak is in Nederland gelukkig structureel hoog. Naves: ‘Het is aan ons om te zorgen dat dit zo blijft.  Door te proberen waar we kunnen, en waar het gepast is, het verschil te maken bij de complexe problemen van onze tijd.  Door onder soms grote maatschappelijke en politieke druk het hoofd koel te houden. Door fouten toe te geven en door ons uit te spreken. Door rechtspraak te blijven leveren waar Nederland trots op kan zijn.’


Categorieën: Rechten

Mediation naast rechtspraak vanaf 1 maart gesubsidieerd

21 december 2022 - 12:00am

Mediation naast rechtspraak wordt met ingang van 1 maart 2023 gesubsidieerd. Alle betalende procespartijen hebben dan recht op een startbijdrage als ze vanuit de rechtspraak naar mediation zijn verwezen. Dit betekent dat de eerste 2,5 uur van de mediation hen niets kost. Voor partijen met recht op toevoeging verandert er niets. 

Startbijdrage

De startbijdrage bedraagt 150 euro (exclusief btw) per partij, voor de eerste 2,5 uur van de mediation na een verwijzing vanuit de rechtspraak. De bijdrage is bedoeld om partijen zelf te laten ervaren of mediation voor hen een passende en duurzame manier kan zijn om uit het conflict te komen. Financiën vormen dan geen beletsel meer voor deze eerste kennismaking. 

Regeling

De regeling geldt voor mediators die ingeschreven staan bij de Raad voor Rechtsbijstand en dus verwijzingen vanuit de rechtspraak kunnen ontvangen. Voor zaken die vanaf 1 maart worden verwezen, kan de mediator een startbijdrage aanvragen via het mediationbureau van de rechtbank of het gerechtshof waar de zaak dient. De Raad voor Rechtsbijstand zorgt dan voor uitbetaling. Na de eerste 2,5 uur rekent de mediator het eigen uurtarief. Mediators die met een startbijdrage willen werken, kunnen zich daar vanaf 1 februari voor aanmelden bij de Raad voor Rechtsbijstand. 

Instaptarief

Mediators mogen sinds 2011 vrijwillig een instaptarief van 75 euro per partij hanteren voor het eerste gesprek, tot een maximum van 2 uur. Met de invoering van de startbijdrage komt dit instaptarief bij verwijzingen vanuit de rechtspraak te vervallen. 

Meer weten?

Zie ook dit bericht van de Raad voor Rechtsbijstand. Verdere informatie over de uitwerking van de nieuwe regeling volgt in januari. 





Categorieën: Rechten

Raad voor de rechtspraak positief over Wet verlaging griffierechten

15 december 2022 - 12:00am
De Raad voor de rechtspraak is positief over de voorgenomen Wet verlaging griffierechten, zo blijkt uit een vandaag gepubliceerd wetgevingsadvies. Wel plaatst de Raad kanttekeningen bij dit wetsvoorstel dat minister Weerwind (voor Rechtsbescherming) voorbereidt. Zo moet de rechter bij schrijnende situaties de mogelijkheid hebben om in de proceskostenveroordeling de kosten naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid aan partijen toe te rekenen.

De Raad benadrukt dat toegang tot de rechter een van de pijlers is van de rechtsstaat. De hoogte van het griffierecht dat rechtszoekenden moeten betalen mag deze toegang niet belemmeren, bijvoorbeeld als het gaat om het starten van een procedure of het voeren van verweer. De voorgestelde verlaging van de kosten helpt daarbij en leidt naar verwachting volgens de Raad ook tot betere toegankelijkheid van het hoger beroep, bijvoorbeeld in arbeidszaken, huurrechtzaken en consumentenrechtzaken. 

Door deze betere toegankelijkheid verwacht de Raad echter wel dat het aantal zaken flink groeit. De inschatting is dat het per jaar om een toename gaat van ongeveer 47.400 zaken bij de rechtsgebieden civiel- en bestuursrecht.

Opstapeling van problemen

Op dit moment leidt het hoge griffierecht tot knellende situaties voor verliezende partijen als zij al op of onder de financiële rand balanceren, meerdere schulden hebben en schuldhulpverlening nodig hebben.  De hoge griffierechten en (als gevolg daarvan) de hoge proceskostenveroordeling, leiden namelijk tot situaties waarbij deze burgers die toch al financieel kwetsbaar zijn, verder in het nauw worden gedreven, bijvoorbeeld bij huurders met een huurachterstand.

Dat geldt niet alleen voor burgers en consumenten. Ook voor kleine ondernemers kan het hoge griffierecht een belemmering zijn bij een gang naar de rechter. Vooral in zaken boven de kantongrens (25.000 euro) en in hoger beroep. Kleine ondernemers die een vordering hebben op een niet-vermogende schuldenaar lopen het risico dat zij de proceskostenvergoeding niet kunnen innen van deze schuldenaar wegens gebrek aan financiële middelen. Dan komen de proceskosten voor eigen rekening van de ondernemer. 

Zorgen over ‘No cure, no pay’ bedrijven

Tot slot spreekt de Raad voor de rechtspraak in dit advies ook zijn zorgen uit over de zogenaamde 'no cure, no pay' bedrijven die steeds vaker een plaats innemen in de rechtspraak. Onder meer bij rechtszaken over de belasting van personenauto's en motorrijwielen (BPM) en de waardering onroerende zaken (WOZ). 

De werkwijze van deze bedrijven is dat zij alleen (door)procederen met het oog op vergoedingen zoals de proceskostenvergoeding (waar het griffierecht onderdeel van is), vergoeding voor immateriële schade en van dwangsommen. Het Wetsvoorstel beoogt dit niet direct, maar kan in de praktijk leiden tot een minder lucratief verdienmodel voor deze bedrijven. Een risico kan wel zijn dat het verlagen van het griffierecht een aanzuigende werking heeft, waardoor deze bedrijven juist meer gaan procederen. 

Lees hier het volledige wetgevingsadvies over de Wet verlaging griffierechten. 

Categorieën: Rechten

Democratiefestival GrondFest levert naast goede gesprekken ook discussie op

5 oktober 2022 - 1:00am

Het is vrijdag even zoeken in de Molenstraatkerk in Nijmegen waar de Rechtspraak residentie houdt tijdens GrondFest, de doorstart van het Democratiefestival dat 3 jaar terug voor het eerst werd gehouden. Maar na wat kruip-door-sluip-door in smalle gangetjes is de pastorie gevonden. Daar gingen rechters op vrijdag 30 september en zaterdag 1 oktober in gesprek met bezoekers over hun vak. Door strafrechtcasussen te bespreken en een quiz te doen. Maar ook door hun rol in asielprocedures uit te leggen, zoals de Raad van State deed.

12.55 uur

De opzet van het festival is dit keer bescheiden. Waar 3 jaar terug nog een heus festivalterrein was opgezet, zijn de evenementen nu verspreid over bestaande locaties in het centrum van Nijmegen. In de pastorie met uitzicht op de binnentuin kijken raadsheer Rogier Sonneveldt en strafrechter Sarah Keijzer wat bezorgd naar de opkomst op de eerste dag. Rogier maakt van de nood een deugd: ‘Dit geeft ons een kans om het wat persoonlijker te maken.’ De ‘puur geïnteresseerde bezoeker’, een zelfbenoemde kritische burger en een student politicologie in het zaaltje stellen zich voor.

13.00 uur

Terwijl nog wat meer bezoekers binnendruppelen, leggen Sonneveldt en Keijzer uit welke rol het strafrecht speelt in het totaal van de Rechtspraak. ‘Zaken rondom Ridouan T. en Michael P. trekken natuurlijk de aandacht, maar het strafrecht beslaat maar zo’n 20 procent van het totaal aantal rechtszaken.’ Na wat uitleg is het tijd voor de casus. ‘Wie van jullie heeft wel eens een aanrijding gehad? De kritische burger steekt haar hand op. ‘En was u daar zelf schuldig aan,’ wil Sonneveldt weten. ‘De laatste keer wel ja’, bloost de vrouw. Dan wordt de groep een casus voorgelegd waarbij een man met zijn auto achter op een file is ingereden waarbij een vrouw verongelukte.

13.25 uur

Door meer informatie te geven over de achtergrond krijgen de bezoekers inzicht in de afwegingen van de rechter om wel of niet te straffen in deze waargebeurde zaak. De man was niet onder invloed, werd verblind door de laagstaande zon en de moeder van het slachtoffer heeft hem via een brief zijn daad vergeven. Sonneveldt legt uit welke aspecten in deze zaak belangrijk waren voor de rechter om tot zijn beslissing te komen, met instemmend geknik van het publiek. ‘De rechter kijkt naar de mate van schuld en of dat strafbaar is. Niemand gaat de deur uit met de gedachte die dag een dodelijk verkeersongeluk te veroorzaken. Dat maakt deze zaken vaak ook zo moeilijk.’

14.05 uur

Na het uiteenzetten van een volgende casus door Keijzer, een ernstige mishandeling bij het uitgaan, is het tijd voor een Rechtspraakquiz onder de enthousiaste begeleiding van teamvoorzitter communicatie Marlou Nijland van de rechtbank Gelderland. Quiz1defdefdef.png

De serieuzere toon van de eerdere zaken slaat af en toe om in hilariteit en twijfel bij vragen als ‘Mag je je eigen fiets terugstelen?’ (nee), ‘Mag een rechter zijn toga uitdoen als het warm is?’ (ja), of ‘Is wildplukken van planten en paddenstoelen toegestaan?’ (eigenlijk niet, maar het wordt gedoogd).De uitkomsten (rood is nee, groen ja) leiden soms tot discussie met de aangeschoven raadsheer Joost Bartelds en rechter Maiti ter Hart (foto hierboven). Die leggen geduldig uit bij iedere vraag hoe het zit en waarom het bijvoorbeeld niet verstandig is je fiets terug te stelen. 'Beter toch de politie erbij halen,' adviseert Bartelds.

15.00 uur

Ook in de kerk aanwezig was een afvaardiging van de Raad van State. Staatsraad (rechter) Corinna Wissels en griffier Yvo Senden vertellen over de dilemma's waar zij tegenaan lopen in asielprocedures.

Raad van State 1defdef.png

Een onderwerp dat op grote interesse kan rekenen, de inmiddels volle pastorie kan de toeloop nog net aan. Maar nog voor zij hun verhaal kunnen beginnen staat een gedrongen man op uit het publiek. 'Ja, ik wil graag iets weten over mijn zaak, over gezinshereniging. Mijn vrouw is in Jordanië, ziek en met kind en mag niet naar Nederland.' Nadat Corinna Wissels aangeeft daar niet op in te kunnen gaan probeert de man het nog 3 keer tevergeefs. 'We spreken met u na afloop hierover.'

16.00 uur

Als de zaal leegloopt spreekt Wissels nog even met de man om te zeggen dat zij echt niks kan doen aan deze situatie. 'Ik heb me daarna ook nog een tijdje ontfermd over deze man en heb vooral naar hem geluisterd', vertelt een van de aanwezige vrijwilligers, hoofd communicatie rechtbank Oost-Brabant Ilse Westenenk. 'Deze man was echt wanhopig. Ook al kon ik niet echt iets voor hem betekenen, hij vond het fijn z'n verhaal kwijt te kunnen, zo zei hij me. 'Overigens ontspon zich zaterdag ook een discussie tijdens het onderdeel met de Hoge Raad. Dat is nu eenmaal iets wat kan gebeuren als je je zo openstelt.' Na afloop1defdef.png

Het is precies dat wat deelname aan dit soort evenementen voor Westenenk absoluut de moeite waard maakt en energie geeft. Zeker de gesprekken na afloop. 'Het is volgens mij erg belangrijk dat wij ons gezicht laten zien buiten de rechtszaal en in gesprek gaan met deze in totaal 140 burgers die ons bezochten op GrondFest en meer van ons willen weten. Het was wat ons betreft zeker een geslaagde editie.'

Categorieën: Rechten

'Digitaal hoger beroep werkt zo veel makkelijker'

14 juli 2022 - 1:00am
Procespartijen kunnen sinds maart digitaal hoger beroep indienen in rijksbelastingzaken bij hof Arnhem-Leeuwarden

Procespartijen kunnen sinds maart 2022 digitaal hoger beroep indienen en documenten uitwisselen in rijksbelastingzaken bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. André Kuijper, manager Tax en procesvoering Ernst & Young (EY) deed in de praktijk al ervaring op. ‘Mijn Rechtspraak werkt goed en overzichtelijk. Met een paar klikken heb je een beroepschrift ingediend en ontvang je direct een ontvangstbevestiging.’

'Digitaal versturen is zoveel makkelijker dan papieren stukken printen en opsturen. Je bent niet meer afhankelijk van de postbezorging of een koerier. Ook ontvang je een kennisgeving als er een nieuw document in het dossier wordt geplaatst, bijvoorbeeld een verzoek om uitstel van de andere partij. Dat maakt het transparant. Het enige wat je moet regelen is eHerkenning om in te loggen. Maar de meeste belastingadviseurs hebben dat waarschijnlijk al voor bijvoorbeeld btw-aangifte. Het portaal werkt goed en eenvoudig. De informatie op de website en de handleiding voor het webportaal (pdf, 1,2 MB) zijn heel gemakkelijk en duidelijk, maar eigenlijk wijst het portaal zich vanzelf.'

30% digitale indieningen

De Belastingdienst procedeert in alle lopende en nieuwe zaken digitaal bij het hof Arnhem-Leeuwarden. Het hof nodigt de andere partij dan uit om ook digitaal (verder) te procederen. André: 'Dat betekent dat je in een lopende zaak deels een papieren dossier hebt (stukken die voor 28 maart zijn ingediend) en deels een digitaal dossier (stukken die na 28 maart zijn ingediend). De stukken die al in het dossier zaten, worden niet digitaal gemaakt. Door de tijd krijgen de digitale dossiers de overhand.' In nieuwe zaken ontvangt het hof steeds vaker het beroepschrift via Mijn Rechtspraak. Op dit moment (eind juni 2022) dienen belastingadviseurs, advocaten en burgers 30% van de hogerberoepschriften digitaal in en de Belastingdienst doet dit in 100% van de gevallen.

Digitale envelop

Raadsheer Richard Spek is nauw betrokken bij het project Digitale Toegang. Dat project maakt het de komende jaren mogelijk voor rechtzoekenden en procesvertegenwoordigers om digitaal te procederen in bestuursrechtelijke en civielrechtelijke procedures. 'Burgers konden al een flink aantal jaren digitaal een beroepschrift en andere stukken indienen bij het hof', vertelt hij. 'Het gerecht kon echter geen stukken digitaal aan de burger sturen, zodat dat nog per post ging. Ook de procesvertegenwoordigers dienden alles nog op papier in. Daar willen we vanaf, want de hele wereld werkt digitaal. Alleen voor de Rechtspraak moesten procesvertegenwoordigers nog printen. Nu vervangen we de papieren envelop door een digitale envelop voor alle partijen.'

Makkelijk mogelijk maken

In de pilot bij het hof Arnhem-Leeuwarden wordt de techniek van het webportaal en de interne werkwijze beproefd. Als het goed werkt, kunnen partijen in het najaar ook bij de andere hoven digitaal hoger beroep starten en stukken uitwisselen in rijksbelastingzaken. De Rechtspraak heeft nauw contact over de gebruiksvriendelijkheid van het portaal met de brancheverenigingen van belastingadviseurs (Nederlandse Orde van Belastingadviseurs en Register Belastingadviseurs) en de Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA). 

André: 'Ik kan het collega's zeker aanraden om het portaal te gebruiken. Dat neemt niet weg dat er verbeteringen mogelijk zijn, bijvoorbeeld dat je in het digitale dossier ziet wie de indiener van een stuk is.' Richard: 'Je moet het digitale dossier vooral zien als een centrale vindplaats van alle stukken. Mijn Rechtspraak is geen documentmanagementsysteem. We proberen het digitaal procederen zo makkelijk mogelijk te maken voor partijen. Zo werken we onder andere aan een knop waarmee je je als procespartij eenvoudig kunt melden in een al lopende zaak. Op die manier willen we nog meer partijen overtuigen om de stap te maken naar digitaal procederen.'

Categorieën: Rechten

Grondwettelijke toetsing door rechters weer een stap dichterbij gekomen

4 juli 2022 - 1:00am
Kabinet stuurt brief op hoofdlijnen over constitutionele toetsing aan het parlementAfgelopen vrijdag hebben ministers Bruins Slot (BZK) en Weerwind (Rechtsbescherming) de hoofdlijnenbrief over constitutionele toetsing aan het parlement aangeboden. Beide bewindslieden geven hierin belangrijke vervolgstappen aan het mogelijk maken van grondwettelijke toetsing door rechters. Daarmee is grondwettelijke toetsing door rechters weer een stap dichterbij gekomen, iets waar de Rechtspraak al sinds 2002 voor pleit.
De voorstellen komen bijna volledig overeen met het advies dat de Rechtspraak hierover onlangs gaf. Zo schrijft het kabinet in de hoofdlijnenbrief dat de mogelijkheid tot gespreide grondwettelijke toetsing het meest voor de hand ligt. Ook is het net als de Rechtspraak geen voorstander van een constitutioneel hof en geeft het de voorkeur aan toetsing aan de klassieke grondrechten en aan toetsing ex post (beschouwing achteraf). Bij onverenigbaarheid van een wet met de Grondwet moet de rechter kunnen besluiten deze buiten toepassing te laten.
Toetsingsverbod grondwet

De Rechtspraak vindt dat een rechter in een individuele, concrete zaak moet kunnen toetsen aan de belangrijkste wet van ons land: de Grondwet. Op dit moment geldt voor rechters een toetsingsverbod aan de grondwet. Als dit verbod wordt opgegeven, leidt dit tot betere bescherming van grondrechten, meer rechtsbescherming voor individuele burgers en dus een beter functionerende rechtsstaat.

Aandacht wetgevingskwaliteitGrondwettelijke toetsing kan daarnaast een impuls zijn voor de aandacht voor wetgevingskwaliteit en biedt kansen om de Grondwet te laten meebewegen met (maatschappelijke) ontwikkelingen en rechtsopvattingen. Nederland neemt op dit moment nog een uitzonderingpositie in Europa in, want in alle andere Europese lidstaten kan de rechter wél toetsen aan de Grondwet.

Categorieën: Rechten

Rechtbank Midden-Nederland wint Klare Taalbokaal

4 juli 2022 - 1:00am
Met uitspraak over geschil in Utrechtse voetbalwereldDe rechtbank Midden-Nederland heeft de Klare Taalbokaal 2020/2021 gewonnen, voor een uitspraak over voetbalclub EDO die de bouw van een trainingscentrum voor FC Utrecht wilde tegenhouden. De amateurclub maakte gebruik van de gemeentelijke voetbalvelden waarop de bouw moest plaatsvinden. Bestuursrechter Koen de Meulder en gerechtsbestuurder Marianne van der Knijff leggen hun oordeel in deze zaak glashelder uit, zei juryvoorzitter Dineke de Groot (president Hoge Raad) vanochtend in Utrecht.Voetbalclub moet inschikken

Vanwege ruimtetekort wilde FC Utrecht een nieuwe trainingslocatie bouwen op gemeentelijke sportvelden, waar het college van B&W een vergunning voor gaf. EDO moest inschikken, maar vreesde het trainingsschema niet meer rond te krijgen en vroeg de voorzieningenrechter om FC Utrecht te verbieden met de bouw te starten. Zonder succes; de rechter vond de belangenafweging van de gemeente redelijk. De rechter en de griffier richtten zich bij het schrijven van hun uitspraak specifiek op de leden van EDO, die erg betrokken zijn bij het wel en wee van hun club, zei de juryvoorzitter in haar toespraak (pdf) (pdf, 78,4 KB). Het juryrapport (pdf, 363,7 KB) (pdf)roemt de duidelijke opbouw (een heldere inleiding waarna direct de uitkomst volgt, tussenkopjes die het verhaal in het kort vertellen) en de verhalende en ongekunstelde schrijfstijl, waardoor de lezer als vanzelf door de tekst wordt geleid.   

Begrijpelijke taal

Toegankelijke, transparante rechtspraak kan niet zonder begrijpelijke taal. Om het gebruik daarvan te stimuleren en ingewikkeld vakjargon te ontmoedigen, looft een jury (waar onder meer een journalist in zit en dit jaar ook de Nationale Ombudsman) elk jaar de Klare Taalbokaal uit. Het valt voor rechters en griffiers niet altijd mee om uitspraken toegankelijk op te schrijven want juristen moeten heel precies zijn, met lange zinnen en een bijzondere woordkeuze als gevolg. Soms hebben gewone Nederlandse woorden een andere betekenis in juridische teksten, legde juryvoorzitter De Groot vanochtend in haar toespraak uit.

Uitgesteld

Vanwege corona moest de bekroning van de beste uitspraak uit 2019 (die ook uit Midden-Nederland kwam) worden uitgesteld. Daarom besloot de jury 1 bokaal uit te reiken voor de jaren 2020 en 2021. Er waren 32 uitspraken genomineerd.

Categorieën: Rechten

Richtlijn voor sanctionering van schending van essentiële informatieplichten gewijzigd

24 juni 2022 - 1:00am

Naar aanleiding van het ‘Tiketa-arrest’ van het Europese Hof van Justitie (ECLI:EU:C:2022:112), is de Richtlijn Sanctiemodel essentiële informatieplichten (pdf, 21,7 KB) gewijzigd. De Rechtspraak heeft een nieuwe versie op rechtspraak.nl gepubliceerd. Deze richtlijn is een belangrijk hulpmiddel voor rechters bij zaken die raken aan een aantal bepalingen uit het Burgerlijk Wetboek die gaan over de bescherming van consumenten bij op afstand of buiten de verkoopruimte gesloten overeenkomsten, zoals telefonisch tot stand gekomen overeenkomsten of aankopen in een webshop. 

Reden wijziging

Het Europese Hof van Justitie heeft in het Tiketa-arrest bepaald dat de artikelen 6 en 8 van richtlijn 2011/83 er niet aan in de weg staan dat (een deel van) de verplichte precontractuele informatie alleen wordt verstrekt in de algemene voorwaarden. Wel moet dan aan de in het arrest weergegeven eisen worden voldaan. Zo moeten de algemene voorwaarden beschikbaar zijn op de website van de handelaar (of tussenpersoon) en moet de consument op actieve wijze zijn goedkeuring aan die voorwaarden hebben verleend. Dit door het aanvinken van het daartoe bestemde vakje. Ook moet de consument op duidelijke en begrijpelijke wijze geïnformeerd worden. Omdat de rechter moet kunnen beoordelen of aan deze eisen is voldaan, is de richtlijn aangepast. Dat betekent dat een papieren versie van de algemene voorwaarden als productie in het geding moet worden gebracht. Verder moet gesteld worden waar de betreffende precontractuele informatie in de algemene voorwaarden te vinden is. 

Informatieformulier

Om naleving van (pre)contractuele informatieplichten te beoordelen, moet de rechter over voldoende informatie beschikken. Die informatie moet door de partij (of diens rechtsopvolger) op wie de informatieplichten rusten, worden aangeleverd. Aanvankelijk bestond bij partijen onduidelijkheid over welke informatie op welke wijze verstrekt moest worden. Daarom hebben de rechtbanken ter ondersteuning van partijen tijdelijk een informatieformulier (pdf, 826,1 KB) ter beschikking gesteld. Nieuwe jurisprudentie van de Hoge Raad en het Europese Hof van Justitie vragen, samen met de algemene rechtsontwikkeling, om een voortdurende controle en aanpassing van het informatieformulier. Maar inmiddels mogen partijen aan de hand van opgedane ervaringen in de afgelopen jaren in staat worden geacht bekend te zijn met de eisen die aan de stelplicht en onderbouwing daarvan worden gesteld. Bovendien geeft de gewijzigde Richtlijn Sanctiemodel essentiële informatieplichten duidelijke handvatten voor de rechtspraktijk. De rechtbanken gaan daarom niet door met het controleren en aanpassen van het informatieformulier. Het wordt op 1 augustus 2022 van rechtspraak.nl verwijderd.

Richtlijn Sanctiemodel essentiële informatieplichten (pdf, 21,7 KB)

Categorieën: Rechten

Pagina's