Informatie: grondstof met toekomstwaarde; Contouren van een visie op de rol en betekenis van informatie

De aandacht voor een goede en betrouwbare informatiehuishouding schiet bij de overheid structureel tekort. Dit is een oud probleem dat wordt versterkt door voortschrijdende digitalisering. Als wordt doorgegaan op dezelfde weg ligt een informatie-infarct in het verschiet. Dit betekent onvermijdelijk de aantasting van belangrijke waarden van de rechtsstaat zoals transparantie, zorgvuldigheid, toegankelijkheid, verantwoording en verantwoordelijkheid. Goede informatievoorziening ligt aan de basis van goed openbaar bestuur en de rechtsstaat. Dit schrijven de Raad voor Cultuur en de Raad voor het openbaar bestuur vandaag in het advies ‘Informatie: grondstof met toekomstwaarde’ aan minister Plasterk (OCW) en staatssecretaris Bijleveld-Schouten (BZK).
In de huidige visie ‘Informatie op Orde’ is er onvoldoende aandacht voor de rol en betekenis van overheidsinformatie. Daardoor verliest de overheid zijn greep op informatie. Dat vraagt acute maatregelen van de regering. Het programma ‘Informatie op orde’ moet daarom worden omgebogen. Niet alleen het wegwerken van achterstanden, maar vooral de functies van informatie en het voorkomen van nieuwe achterstanden in een digitale toekomst moeten speerpunt zijn. Hiervoor dient een rijksbreed programma voor cultuurverandering te worden gelanceerd. De Raden adviseren om een commissie in te stellen die deze taak op zich neemt.
Integrale regelgeving

De huidige regelgeving volstaat niet voor de toekomst. De Archiefwet is op dit moment vooral gericht op behoud van archiefmateriaal als erfgoed. De Raden ondersteunen de voorgestelde integratie van onder andere de Wet openbaarheid van bestuur en de Archiefwet in een nieuwe Wet op de overheidsinformatie. Ze bevelen daarbij aan dit stapsgewijs vorm te geven. Daarnaast bepleiten de Raden een integrale benadering rondom informatievoorziening waarbij de verantwoordelijkheid bij één bewindspersoon wordt neergelegd. Ook de ambtelijke verantwoordelijkheid moet op één plek worden belegd.